Türkiye'nin Altın Üretiminde Düşüş: Stratejik Kaybın Nedenleri ve Çözüm Önerileri
Türkiye'nin Altın Üretiminde Düşüş: Stratejik Kaybın Nedenleri ve Çözüm Önerileri
Türkiye’nin altın üretimi 2024 yılında 32,2 tona geriledi. Altın Madencileri Derneği Başkanı Hasan Yücel, bu düşüşün son beş yılda 10 tonluk bir kayba işaret ettiğini dile getirdi. Yücel, üretimdeki bu düşüşün kabul edilemez olduğunu belirtti. Dünya altın fiyatlarının zirvede olduğu bir dönemde, Türkiye'nin üretimde gerilemesi, potansiyelin yeterince değerlendirilemediğini gösteriyor.
Yücel, Türkiye’nin toplamda 6 bin 500-10 bin ton arasında altın rezervine sahip olduğunu ve bu rezervlerin değerinin yaklaşık 397-611 milyar dolar arasında değiştiğini ifade etti. Ancak bu devasa potansiyelin yeterince değerlendirilemediği vurgulandı. Yücel, iyi bir planlamayla 100 ton altın üretmenin mümkün olduğunu belirtti.
Altın İhtiyacının Karşılanması ve İthalatın Etkileri
Türkiye’nin yıllık altın ihtiyacının 160 ton seviyesinde olduğunu belirten Yücel, 2024 yılında yerli üretimle yalnızca 32,2 tonluk kısmının karşılanabildiğini ifade etti. Aradaki 127,8 tonluk açık, ithalat yoluyla kapatılmak zorunda kalıyor. Bu durum, Türkiye’ye her yıl milyar dolarlık bir fatura çıkarıyor.
Yücel, altın ithalatına dayalı bir ekonominin sürdürülemez olduğunu vurguladı. Cari açığın büyümesine neden olan bu tabloyu değiştirmek için yerli üretimin artırılması gerektiği belirtildi. Merkez Bankası’nın verilerine göre, 2023’te parasal olmayan altın ithalatı önceki yıla göre yüzde 46,9 artarak 30 milyar dolara ulaştı.
Bürokratik Engeller ve Yatırım Ortamı
Altın üretiminde karşılaşılan bürokratik engellerin sektörü yavaşlattığını kaydeden Yücel, girişimcilerin uzun ve karmaşık izin süreçleriyle boğuştuğunu ifade etti. Bu süreçler, yatırımcıların cesaretini kırıyor. Eğer bu engeller kaldırılmazsa, mevcut yatırımlar bile sürdürülebilir olamayacak.
Yücel, yatırım ortamını iyileştirecek somut adımlar atılması gerektiğini belirtti. Aksi takdirde, yerli altın üretimindeki düşüş devam edecektir. Yücel, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 100 ton altın üretimi hedefinin hayal olmadığını vurguladı.
100 Ton Hedefi ve Ekonomik Kazançlar
Yücel, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın Cumhurbaşkanının 100 ton hedefini gerçekleştirmek için büyük bir gayret gösterdiğini belirtti. Ancak diğer kamu kurumlarının bu hedef doğrultusunda iyi organize olmadığını ifade etti. Üreticilerin önü açılırsa, birkaç yıl içinde bu seviyelere ulaşılabileceği vurgulandı.
Yücel, bu durumun cari açığı azaltacağını ve ekonomiye on milyarlarca dolar kazandıracağını belirtti. Altın ithalatına dayalı ekonomik modelin sürdürülemez olduğunu ifade eden Yücel, potansiyelin değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Bu sayede, cari açığı azaltmak ve milyarlarca doları eğitim, sağlık ve altyapı gibi alanlara aktarmak mümkün olacaktır.
