Türkiye İhracat Hedefleri ve Rekabetçilik Sorunları: 2024 ve Ötesi
Türkiye İhracat Hedefleri ve Rekabetçilik Sorunları: 2024 ve Ötesi
Türkiye, 2024 yılı için 267 milyar dolarlık mal ihraç geliri hedefi belirledi. Ancak yüksek enflasyon ve artan maliyetler nedeniyle bu hedef 264 milyar dolara çekildi. TİM Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatçıların zorluklarını dile getirdi.
İhracat Hedefleri ve Zorluklar
Türkiye, 2024 yılı için 267 milyar dolarlık mal ihraç geliri hedefi belirlemiştir. Ancak, yüksek enflasyon ve artan maliyetler nedeniyle bu hedef 264 milyar dolara çekilmiştir. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatçıların karşılaştığı zorlukları vurgulamıştır. Gültepe, “Üretim maliyetlerinde dolar bazında Asya’daki rakiplerimizden yüzde 40-50, Avrupa’daki bazı ülkelerden ise yüzde 15-20 pahalıyız” demiştir.
Bu durum, özellikle emek yoğun sektörlerde rekabetçiliği zayıflatmıştır. Gültepe, “Küresel pazarlarda talebin yavaş seyrettiği bir dönemde rekabetçiliğin zayıflaması, hazır giyim, tekstil ve deri gibi emek yoğun sektörlerde pazar kayıplarına neden olmuştur” ifadelerini kullanmıştır. Bu nedenle, ihracatçıların 2024 yılı için hedeflerini yakalamaları zor görünmektedir.
2025 İçin Beklentiler
Başkan Gültepe, 2025 yılı için kamuya bazı beklentilerde bulunmuştur. “İhracatçı için kısa vadede girdi maliyetleriyle döviz kurunu dengelemenin dışında bir çözüm yolu görünmüyor” demiştir. Ayrıca, enflasyonla kurun paralel hareket etmesi gerektiğini vurgulamıştır. Gültepe, “2025’te 280 milyar dolarlık hedefi yakalayabiliriz” şeklinde umutlarını dile getirmiştir.
Gültepe, “Orta ve uzun vadede verimliliğimizi ve katma değerli üretimimizi artırmak durumundayız” demiştir. Bu bağlamda, ihracatçıların uygun maliyetle krediye erişiminin sağlanması gerektiğini belirtmiştir. Bu sorunların aşılması için gerekli adımların atılması gerektiği ifade edilmiştir.
Rekabetçilik Sorunları ve Çözüm Önerileri
Gültepe, “Türkiye rekabetçi kur, ucuz işgücü ile yoluna devam edemez” demiştir. Ancak, yüksek kur talebinin olmadığını, sadece enflasyonla kurun paralel hareket etmesini istediklerini belirtmiştir. “2024’te ülkemizde dolar kurundaki yıllık artış yüzde 20 bile değil. Enflasyon ise yüzde 45 düzeyinde” ifadeleriyle mevcut durumu özetlemiştir.
Rekabetçiliği artırmak için girdi maliyetleri ile kur arasındaki makasın daralması gerektiğini vurgulamıştır. Gültepe, “İhracatımızı ivmelendirmenin yolu geçen yıl zayıflayan rekabetçiliğimizi yeniden güçlendirmekten geçiyor” demiştir. Bu bağlamda, ihracatçıların karşılaştığı zorlukların aşılması gerektiği ifade edilmiştir.
Jeopolitik Gelişmelerin Etkisi
TİM Başkanı Gültepe, coğrafyadaki jeopolitik gelişmelerin ihracat performansına olumlu veya olumsuz yansımalarının olacağını belirtmiştir. “Bu gelişmelerin nasıl seyredeceğini zaman içinde yaşayarak göreceğiz” demiştir. Ayrıca, ABD seçimlerinin ardından Trump politikalarının Türk ihracatçısı için riskler barındırabileceğini ifade etmiştir.
Gültepe, “Trump’ın yerli üretimi desteklemek için korumacılık önlemlerini artırması bekleniyor” demiştir. Bu durumun ihracat üzerinde olumsuz sonuçlar yaratma riski taşıdığına dikkat çekmiştir. Ancak, Türkiye’nin ABD’ye ihracatını artırmak için çabalarını sürdüreceğini belirtmiştir.
Yatırım Ortamının İyileştirilmesi
Hazır giyim sektöründeki bazı firmaların Mısır’a kaydırdığı yatırımların geri dönmesi için Türkiye’de yatırım ortamının iyileştirilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Gültepe, “Firmaların Mısır tercihi, üretim maliyetlerinin bu ülkede Türkiye’ye göre çok cazip düzeylerde olmasından kaynaklanıyor” demiştir. Mısır ile ABD arasındaki serbest ticaret anlaşmasının da önemli bir avantaj sağladığı ifade edilmiştir.
Bu bağlamda, Türkiye’nin üretim maliyetlerini makul seviyelere çekmesi gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca, 2025 yılında hedef pazarlar belirlemek için çalışmaların tamamlandığı ifade edilmiştir. Gültepe, “Balkanlara yönelik açılım kapsamında Bulgaristan ve Arnavutluk gibi ülkeleri hedefliyoruz” demiştir.
Gelecek Hedefleri ve Heyet Planları
2024 yılında 58 ülkeye 117 ticaret ve 18 alım heyeti düzenleneceği belirtilmiştir. Gültepe, “2025 yılında temel hedefimiz, heyet sayımızı daha da artırmak” demiştir. Ayrıca, e-ticaret heyetlerinin de hız kesmeden devam edeceği ifade edilmiştir. Türk Hava Yolları’nın yeni uçuş hatları ile Avustralya ve Çin’e özel heyetler düzenleneceği belirtilmiştir.
Bu süreçte, Ticaret Bakanlığı’nın Uzak Ülkeler Stratejisi ve İslam Ülkeleri İhracatı Geliştirme Stratejisi kapsamında çalışmaların yürütüldüğü ifade edilmiştir. Gültepe, “Firmalarımızın yönlendirilebileceği hedef pazarları belirlemek için çalışmalarımızı tamamladık” demiştir. Bu hedefler doğrultusunda ihracatın artırılması amaçlanmaktadır.
